2 Kasım 1917’de yayınlanan ve Filistin topraklarına İsrail’in kurulmasını sağlayan Balfour Deklarasyonu’nun 100’üncü yılı İsrail ve İngiltere’de kutlamayla anılırken, Filistin’de sokağa dökülen kalabalıklarca protesto edildi. Batı Şeria’da otel açan İngiliz sokak sanatçısı Banksy de bölgede yaşananları İngiltere kraliçesini kullandığı bir sokak gösterisi ile protesto etti.
Dönemin İngiltere Dışişleri Bakanı Arthur James Balfour, 2 Kasım 1917’de Filistin’de İsrail devleti kurulması için desteğini kampanyanın önemli figürlerinden Lord Walter Rothschild’e yazdığı mektupla ilan etmişti. Tarihe “Balfour Deklarasyonu” olarak geçen 67 kelimelik mektupta Filistin topraklarında İsrail “vatanı” oluşturulmasına verilen desteğin yanında bölgede mevcut halkın haklarına zarar gelmemesinin sağlanacağı da vadediliyordu. Ancak gelişmeler bu yönde olmadı ve Filistinliler bu nedenle İngiltere’den hâlâ özür bekliyor.
Kraliçe özür diledi
Batı Şeria’nın Beytüllahim kentindeki Ayrım Duvarı önünde, Banksy’nin yılın ilk aylarında faaliyete geçirdiği The Walled Off Hotel‘de de mektubun 100’üncü yılı nedeniyle “İngiltere’nin Filistin halkından özür dilemesi” konulu bir gösteri sergilendi. İngiltere Kraliçesi maskesiyle sahneye çıkan oyuncu, Filistin halkından özür dilediğini işaret eder biçimde Banksy‘ye ait “Sorry” (Özür Dilerim) yazısının örtüsünü açtı. Gösterinin ardından Filistin’deki mülteci kamplarından gelen çocuklar, Banksy’nin eserlerinin boyamasını yaptı.
İngiltere Başbakanı Theresa May ise katıldığı yıldönümü kutlamasında İsrail’in başarılı bir demokrasi ve hoşgörü devleti olduğunu savunarak şunları söyledi: “Bu belge Yahudi devleti kurulması sırasında İngiltere’nin sahip olduğu önemli rolü gösteriyor. Biz de bu yıldönümünü onurla kutluyoruz. Bu mektup ve birçok insanın çalışmaları sayesinde ortaya çok önemli bir ülke doğdu. Çünkü sadece Kudüs veya Tel Aviv sokaklarında dolaştığınız zaman hukuk önünde her anlamıyla eşit, her dinden ve cinsiyetten insanlarla karşılaşabiliyorsunuz.”