Türünün ilk örneği çevrimiçi [online] çağdaş sanat bienali “BiennaleOnline”, 26 Nisan’da başlıyor. Önizleme için kayıt ücreti 80 Dolar. 26 Nisan – 14 Ekim tarihlerinde, 10 Dolar karşılığında ziyaret edebilirsiniz.
David Dehaeck ve Nathalie Haveman tarafından yaşama geçirilmiş bir çevrimiçi sergileme platformu olan Art+ tarafından gerçekleştirilen BiennaleOnline, aralarında Fulya Erdemci, Jens Hoffmann ve Adriano Pedrosa gibi tanıdık simaların yanı sıra; Hans Ulrich Obrist, Cuauhtémoc Medina, Catherine David Jan Hoet gibi önemli isimlerin de bulunduğu 30 küratörün seçtiği, 180’e yakın sanatçının yapıtlarından oluşuyor.
Çevrimiçi bienalin sanatsal direktörlüğünü üstlenen ve bienal kapsamında “Reflection & Imagination” [Düşünüm & İmgelem] başlıklı bir açılış sergisi de düzenleyecek olan Jan Hoet, serginin başlığına ilişkin yaptığı açıklamada, çağdaş sanatın, düşünüm ve imgelemin toplamı olduğunu belirtmişti. Sanatçının hafızası ve sanat yapıtının tarihe atıfta bulunması gibi hususların da altını çizen Belçikalı küratör, sanatın sanat olarak nasıl varolduğu meselesinin evrensel bir tema olduğunu vurgulamış ve bienalde yer alan tüm yapıtların düşünüm, imgelem, hafıza ve tarih gibi etmenlerin farklı kombinasyonlarını içerdiğini umduğunu dile getirmişti.[2]
Sanatçı seçim sürecinin nasıl işlediğine de değinilen basın açıklamasındaysa, küratörlerin, en az iki tanesi kendi ülkelerinden olmak üzere beş sanatçı seçtikleri; seçilen sanatçılardan kaç yapıt sergileneceğine ilişkinse herhangi bir sınırlandırma bulunmadığı ifade edilmişti. Bu konuya ilişkin tek koşul, fotoğraf, yerleştirme, performans, resim ve heykel gibi farklı mecralardan en az bir yapıtın seçilmiş olmasıydı.[3]
14 Ekim 2013 tarihine kadar çevrimiçi olarak ziyaret edilebilecek bienalin, 19 – 25 Nisan 2013 tarihleri arasında yapılacak olan ön izlemesi için kayıt ücreti 80 Dolar. 26 Nisan – 14 Ekim tarihleri arasındaysa, 10 Dolar karşılığında bu çevrimiçi bienali dilediğiniz yer ve zamanda ziyaret edebilirsiniz. 14 Ekim’den sonra BiennaleOnline ücretsiz olarak ziyaret edilebilecek.
Ekim ayına kadar BiennaleOnline’ın ancak belirli bir ücret karşılığında izlenebilecek olması, türünün ilk örneği olduğu sürülen bu girişime ilişkin akıllarda soru işaretleri oluşturmuyor değil. Ancak bienali yaşama geçiren Art+ kurucularından David Dehaeck, bienalin sanat piyasasıyla hiçbir ilgisinin olmadığını ve bienal süresince hiçbir yapıtın satılmayacağını belirtiyor. 80 Dolarlık ön izlemenin, yeni yetenekler keşfetmek isteyen ciddi koleksiyonerlere yönelik olduğunu ifade eden ve elde edilen giriş ücretlerinin yüzde otuzunun bienale katılan sanatçılarla paylaşılacak olduğunu ifade eden Dehaeck, koleksiyonerlerin, bienal sonrasında sanatçı ve galerilerle temasa geçmekte özgür olduklarını da ekliyor.[4]
David Dehaeck’in açıklamalarına rağmen, sanat–piyasa ilişkisine dair tartışmanın her geçen gün biraz daha alevlendiği bir dönemde izlemenin ücretli olduğu; ama piyasayla hiçbir ilgisi olmadığı söylenilen bir çevrimiçi beinalin piyasadan ne kadar yalıtılmış tutulabileceği ilerleyen günlerde tartışma yaratacakmış gibi görünüyor. Aralarında Meriç Algün Ringborg, Nezaket Ekici, Leyla Gediz, Ahmet Öğüt ve Şener Özmen gibi isimlerin de yer aldığı sanatçı listesiyse şöyle: Meriç Algün Ringborg, Edgardob Aragon, Francesco Arena, Marcela Armas, Ed Atkins, Niclas Bacal, Guy Bar Amotz, Wojciech Bąkowski, Eduardo Basualdo, Stefania Batoeva, Atul Bhalla, Beni Bischof, Rossella Biscotti, Lucas Blalock, Katinka Bock, Gwenneth Boelens, Thomas Bogaert, Pawet Bownik, Veronica Brovall, Michal Budny, Sophie Bueno Boutellier, Giuseppe Campuzano, Nina Canell, Francesco Cavaliere, Tony Chakar, Rosa Chancho, Alejandro Chaskielberg, Jeanette Chávez, Chieh-Jen Chen, Wei Chen, Paolo Chiasera, Vaast Colson, Sarah Conoway, Michael Dean, Koenraad Dedobbeleer, Raphaëlle de Groot, Edith Dekyndt, Virginia De Medeiros, Liz Deschenes, Jessica Dickinson, Aleksandra Domanovic, Eitan Efrat, Nezaket Ekici, Charlie Engman, Ruth Ewan, Sirah Foighel Brutmann, Linda Fregni, Nagler Leyla Gediz, Mariam Ghani, Babak Golkar, Kristin Grey Apple, Meta Grgurevič, Osang Gwon, Hadley+Maxwell, Petrit Halilaj, Susan Hefuna, Thomas Helbig, Calle Holck, Jonathan Horowitz, Vlatka Horvat, Carlos Irijalba, Fritzia Irizar, Sarah Anne Johnson, Zin Ki Jong, Regina José Galindo, Leja Jurišič, Nikita Kadan, Franka Kassner, Ragnar Kjartansson, Thomas Kratz, Sheung-Chi Kwan, Olivier Laric, Guillaume Leblon, Changwon Lee, Sojung Lee, Yeesookyung, Gauthier Leroy, Ellen Lesperance, Hanna Lidén, Shiga Lieko, Minouk Lim, Ryan Lobo, Jarbas Lopes, Nicola Lopez, Maider Lopez, Desire Machine Collective, Kevin Mancera, Luiza Margan, Taus Makhacheva, Maria Marshall, Hiroyuki Masuyama, Manuel Mathar, Mediengruppe Bitnik, Wesley Meuris, Maro Michalakakos, Mikael Mikael, Adrien Missika, Marge Monko, Ivan Moudov, Carter Mull, Marina Naprushkina, Otobong Nkanga, Uri Nir, Navid Nuur, Christine Ödlund, Ahmet Ogut, Teatro Ojo, Nikolay Oleynikov, Daniela Ortiz, Sener Özmen, Amilkar Packer, Anna Parkina, Slawomir Pawszak, Kiko Perez, Dulce Pinzón, Falke Pisano, Frédéric Platéus, Sharon Poliakin, Paloma Polo, Agnieszka Polska, Nicolas Provost, Michael+Florian Quistrebert, Shiming Qiu, Timofey Radya, Camila Ramirez, Lucy Raven, Teja Reba, Mandla Reuter, Beau Rhee, James Richards, Evariste Richer, Rubedo, Analia Saban, Jeremy Shaw, Praneet Soi, Julia Spinola, Corin Sworn, Alberto Tadiello, Pilva Takala, L.N. Tallur, Zin Taylor, Angelica Teuta, James T. Hong, Clarissa Tossin, Katerina Undo, Ignacio Uriarte, Joris van de Moortel, Jan van Imschoot, Stela Vasileva, Yvonne Venegas, Ben Vickers, Vincent Vulsma, Suse Weber, Pavel Wolberg, Zorka Wollny, Chung-Yu Wong, Wai-Yin Wong, Jui-Chung Yao, Samira Yamin, Xiang Yang, Weili Yeh, Masha Yozefpolsky, Cheng-Ta Yu, Tobias Zielony.
[1] https://www.artplus.com/
[2] https://www.artplus.com/-/VideoStream
[3] https://www.artplus.com/content/press/BIENNALEONLINE_ARTISTS.pdf [4]http://www.artfcity.com/2013/03/27/why-pay-to-see-a-biennale-online-biennaleonline-explains/ Görsel: “Shedding Skin” – Nina Canell (2008)
